Πέμπτη 29 Οκτωβρίου 2009

Κόσμε χρυσέ, κόσμ' αργυρέ, κόσμε μαλαματένιε, κόσμε και ποιος σε χάρηκε και ποιος θα σε κερδίσει, ψεύτη κόσμε.. 'Γω θα σε κερδίσω, ψεύτη κόσμε..


Στη Λία μου με πολλή αγάπη..


Γεννήθηκα

Στίχοι: Κ.Χ Μύρης
Μουσική: Γιάννης Μαρκόπουλος
Πρώτη εκτέλεση: Νίκος Ξυλούρης

Γεννήθηκα στο βλέφαρο του κεραυνού,
σβήνω κυλώντας στα νερά.
Ανέβηκα στην κορυφή της συννεφιάς
σαλτάροντας με τις τριχιές
του λιβανιού,
πήρα το δρόμο της σποράς.

Κοιμήθηκα στο προσκεφάλι
του σπαθιού,
είχα τον ύπνο του λαγού.
Αγνάντευα την πυρκαγιά
της θεμωνιάς
αμίλητος την ώρα της συγκομιδής,
πήρα ταγάρι ζητιανιάς.

Αντάμωσα τον χάρο της ξερολιθιάς,
το άλογο στ' αλώνι να ψυχομαχεί,
πήρα ταγάρι ζητιανιάς.





ΤΑ ΡΙΖΙΤΙΚΑ

Κόσμε χρυσέ, κόσμ' αργυρέ, κόσμε μαλαματένιε,
κόσμε και ποιος σε χάρηκε και ποιος θα σε κερδίσει, ψεύτη κόσμε.
Εγώ 'μαι που σε γλέντησα και 'γω θα σε κερδίσω, ψεύτη κόσμε.
Πεζός περπατούν στα βουνά,
στους κάμπους καβαλάρης, ψεύτη κόσμε





Μανα κι αν ερθουν οι φιλοι μου

Στίχοι: Παραδοσιακό Ριζίτικο
Μουσική: Παραδοσιακό Ριζίτικο
Εκτελέσεις: Νίκος Ξυλούρης

"Μάνα κι αν έρθουν οι φίλοι μου
κι αν έρθουν και δικοί μας.
Να μη τους πείς κι απόθανα
να τους βαροκαρδίσεις.

Στρώσε τους τάβλα να γευτούν,
κλίνη να κοιμηθούνε.
Στρώσε τους παραπέζουλα
Να βάλουν τ'άρματά τους
Και σαν ξυπνήσουν το πρωί
και σ' αποχαιρετούνε,
πες του τος πως απόθανα."





Πώς να σωπάσω

Στίχοι: Κώστας Κινδύνης
Μουσική: Σταύρος Ξαρχάκος
Πρώτη εκτέλεση: Νίκος Ξυλούρης
Άλλες ερμηνείες: Βασίλης Παπακωνσταντίνου

Πώς να σωπάσω μέσα μου
την ομορφιά του κόσμου;
Ο ουρανός δικός μου
η θάλασσα στα μέτρα μου

Πώς να με κάνουν να τον δω
τον ήλιο μ'άλλα μάτια;
Στα ηλιοσκαλοπάτια
Μ' έμαθε η μάνα μου να ζω...

Στου βούρκου μέσα τα νερά
ποια γλώσσα μου μιλάνε
αυτοί που μου ζητάνε
να χαμηλώσω τα φτερά;

Cómo callar

¿Cómo callar dentro de mí
la belleza del mundo?
El cielo mío
el mar en mi tamaño.

¿Cómo me pueden hacer que vea
el sol con ojos dinstintos?
En los escalones del sol
mi madre me enseñó a vivir.

¿En el agua del cieno,
en qué idioma me están hablando
los que me están pidiendo
que baje las alas?





Η μπαλάντα του κυρ Μέντιου

Στίχοι: Κώστας Βάρναλης
Μουσική: Λουκάς Θάνου
Πρώτη εκτέλεση: Νίκος Ξυλούρης
Άλλες ερμηνείες: Νότης Σφακιανάκης

Δεν λυγάνε τα ξεράδια και πονάνε τα ρημάδια
κούτσα μια και κούτσα δυο στης ζωής το ρημαδιό
Μεροδούλι ξενοδούλι δέρναν ούλοι οι αφέντες δούλοι
ούλοι δούλοι αφεντικό και μ' αφήναν νηστικό
και μ' αφήναν νηστικό

Ανωχώρι κατωχώρι ανηφόρι κατηφόρι
και με κάμα και βροχή ώσπου μου 'βγαινε η ψυχή
Είκοσι χρονώ γομάρι σήκωσα όλο το νταμάρι
κι έχτισα στην εμπασιά του χωριού την εκκλησιά
του χωριού την εκκλησιά

Άιντε θύμα άιντε ψώνιο άιντε σύμβολο αιώνιο
αν ξυπνήσεις μονομιάς θα 'ρθει ανάποδα ο ντουνιάς
θα 'ρθει ανάποδα ο ντουνιάς

Και ζευγάρι με το βόδι άλλο μπόι κι άλλο πόδι
όργωνα στα ρέματα τ αφεντός τα στρέμματα
Και στον πόλεμο όλα για όλα κουβαλούσα πολυβόλα
να σκοτώνονται οι λαοί για τ' αφέντη το φαΐ
για τ' αφέντη το φαί

Άιντε θύμα άιντε ψώνιο...

Koίτα οι άλλοι έχουν κινήσει έχει η πλάση κοκκινίσει
άλλος ήλιος έχει βγει σ' άλλη θάλασσα άλλη γη

Άιντε θύμα άιντε ψώνιο...





Μπήκαν στην πόλη οι οχτροί

Στίχοι: Γιώργος Σκούρτης
Μουσική: Γιάννης Μαρκόπουλος
Πρώτη εκτέλεση: Νίκος Ξυλούρης & Μαρία Δημητριάδη
Άλλες ερμηνείες: Χορωδία || Δήμητρα Γαλάνη
|| Χαράλαμπος Γαργανουράκης

Μπήκαν στην πόλη οι οχτροί
τις πόρτες σπάσαν οι οχτροί
κι εμείς γελούσαμε στις γειτονιές
την πρώτη μέρα

Μπήκαν στην πόλη οι οχτροί
αδέρφια πήραν οι οχτροί
κι εμείς κοιτούσαμε τις κοπελιές
την άλλη μέρα

Μπήκαν στην πόλη οι οχτροί
φωτιά μας ρίξαν οι οχτροί
κι εμείς φωνάζαμε στα σκοτεινά
την τρίτη μέρα

Μπήκαν στην πόλη οι οχτροί
σπαθιά κρατούσαν οι οχτροί
κι εμείς τα πήραμε για φυλαχτά
την άλλη μέρα

Μπήκαν στην πόλη οι οχτροί
μοιράσαν δώρα οι οχτροί
κι εμείς γελούσαμε σαν τα παιδιά
την πέμπτη μέρα

Μπήκαν στην πόλη οι οχτροί
κρατούσαν δίκιο οι οχτροί
κι εμείς φωνάζαμε ζήτω και γεια
σαν κάθε μέρα





Αυτόν τον κόσμο τον καλό

Στίχοι: Βασίλης Ανδρεόπουλος
Μουσική: Σταύρος Ξαρχάκος
Πρώτη εκτέλεση: Νίκος Ξυλούρης
Άλλες ερμηνείες: Σταύρος Λογαρίδης
|| Μάνος Πυροβολάκης || ΝΑΜΑ

Αυτόν τον κόσμο τον καλό
τον χιλιομπαλωμένο
βρε ράβε ξήλωνε ράβε ξήλωνε
δουλειά δουλειά δουλειά να μη σου λείπει

Αυτόν τον κόσμο τον καλό
άλλοι τον είχαν πρώτα
βρε γέλα φίλε μου γέλα φίλε μου
δεν είναι δεν είναι δεν είναι και για λύπη

Αυτόν τον κόσμο τον καλό
σ' εμάς τον παραδώσανε
βρε τρέχα φίλε μου τρέχα φίλε μου
και μη και μη και μη βαριά το παίρνεις

Αυτόν τον κόσμο τον καλό
άλλοι τον καρτεράνε
βρε σκέψου φίλε μου σκέψου φίλε μου
την ώρα την ώρα την ώρα που θα φεύγεις





Αγρίμια κι αγριμάκια

Στίχοι: Παραδοσιακό
Μουσική: Παραδοσιακό
Εκτελέσεις: Ψαραντώνης || Νίκος Ξυλούρης
|| Χαράλαμπος Γαργανουράκης

- Αγρίμια κι αγριμάκια μου,
λάφια μου μερωμένα,
πέστε μου πού'ναι οι τόποι σας,
πού'ναι τα χειμαδιά σας;

- Γκρεμνά'ναι εμάς οι τόποι μας,
λέσκες τα χειμαδιά μας,
τα σπηλιαράκια του βουνού
είναι τα γονικά μας.







1940
Πόσα χρόνια δίσεχτα


Στίχοι: Κ.Χ Μύρης
Μουσική: Γιάννης Μαρκόπουλος
Πρώτη εκτέλεση: Νίκος Ξυλούρης

Πόσα χρόνια δίσεχτα μέσα σε μιαν ώρα
βάσταξες αδάκρυτη, μάνα Παναγιά.
Πόσα βόλια σπείρανε, γιε μου, σε μιαν ώρα
και σε μαρμαρώσανε στην ξερολιθιά.

Μέσα στα ερείπια στέκει σαν αηδόνα
το καταμεσήμερο και θρηνολογεί.
Κάλεσε το Χάροντα σε κρυφό αγώνα
πες και στη Χαρόντισσα να σε λυπηθεί.

Κάποια ξημερώματα σε μακρύ τραπέζι
θά ‘ρθουν να καθίσουνε μάνες και παιδιά.
Μέρα αναστάσιμη κι ο λαός θα παίζει
τα πολλά τραγούδια του για τη λευτεριά.



Σε ψηλό βουνό

Στίχοι: Παραδοσιακό
Μουσική: Παραδοσιακό
Νίκος Ξυλούρης || Ψαραντώνης

Σε ψηλό βουνό,
σε ριζιμιό χαράκι,
κάθεται έν' αϊτός.

Βρεμένος, χιονισμένος
ο καημένος και παρακαλεί.
Και παρακαλεί
τον ήλιο ν' ανατείλει.

Ήλιε ανάτειλε-ήλιε ανάτειλε.

Ήλιε λάμψε και δώσε
για να λιώσουνε
χιόνια από τα φτερά μου
και τα κρούσταλλα
από τ' ακράνυχά μου.

Ήλιε ανάτειλε-ήλιε ανάτειλε.




3 σχόλια:

mareld είπε...

- Αγρίμια κι αγριμάκια μου,
λάφια μου μερωμένα,
πέστε μου πού'ναι οι τόποι σας,
πού'ναι τα χειμαδιά σας;

- Γκρεμνά'ναι εμάς οι τόποι μας,
λέσκες τα χειμαδιά μας,
τα σπηλιαράκια του βουνού
είναι τα γονικά μας.

Φιλάκια καλημέρας!

LIA είπε...

Μαρελντούλα μου!

Αγαπημένος, μοναδικός ο Νίκος Ξυλούρης. Αγαπημένα και ξεχωριστά όλα τα τραγούδια του. Κάθε τραγούδι κι ένα μεγάλο, διαχρονικό μήνυμα.
Σ' ευχαριστώ που έφερες στο σπίτι μου, το λατρεμένο μου, Νίκο Ξυλούρη.

Πολλά φιλάκια

Ανώνυμος είπε...

πρώτα απ’όλα θέλω να σας δώσω συγχαρητήρια για την προσπάθεια που κάνετε και για την αγάπη που δείχνετε για την ποίηση και την ελληνική παραδοσιακή μας μουσική στο blog σας, στην συνέχεια θα ήθελα να σας αφιερώσω ενα απόσπασμα απο την πρώτη μου ποιητική συλλογή που θα κυκλοφορήσει τις προσεχείς ημέρες (σε ΔΕΥΤΕΡΗ ΕΚΔΟΣΗ) με τον τίτλο “ΣΤΗΝ ΚΟΡΥΦΗ ΤΗΣ ΣΥΝΝΕΦΙΑΣ” η οποία είχα την τύχη (ΜΕΓΑΛΗ ΤΥΧΗ – εν έτει 2010) να αναγνωριστεί απο το κοινό και να μελοποιηθεί απο γνωστούς και καταξιωμένους καλλιτέχνες του χώρου…

(απόσπασμα απο το ποίημα ΣΤΑ ΥΠΟΓΕΙΑ ΤΗΣ ΒΗΘΛΕΕΜ, ειδικά αφιερωμένο στην ανθρωπιστική οργάνωση “ΓΙΑΤΡΟΙ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ”, η οποία είναι αρωγός της προσπάθειας μου όλον αυτόν τον καιρό...)

…να βάψουμε το κόκκινο στους τοίχους με λευκό,
να σβήσουμε κάθε ανάμνηση του πολέμου
απο τα μάτια των παιδιών,
με το σεντόνι που σε φάσκιωνα ειρήνη να τυλίξεις,
και τα μάτια σου στην άκρη τους δεμένη
να μην κρατάνε μια σταγόνα παράπονου
…..
να βλέπουνε τον κόσμο φωτεινό,
να χαίρουνται τα χρώματα απόψε και αύριο και πάντα!
γιατί είναι μάτια μικρού παιδιού
μάτια μικρού παιδιού…
……
είμαστε όλοι παιδιά του Ήλιου
και μιαν ημέρα οι νεκροί θα μας τιμήσουν,
στην άκρη κάποιου μύθου
ένα στιχάκι θα γράψουν και για εμάς
ο Όμηρος ίσως ή κάποιος μικρός Θεός,
…..
στην προβλήτα της Ιστορίας
θα δέσουμε και εμείς,
ας είναι να γίνει με ειρήνη…

(ΠΑΙΔΙΑ ΥΠΟΜΟΝΗ! ΘΑ ΚΑΤΑΦΕΡΟΥΜΕ ΚΑΤΙ ΝΑ ΑΛΛΑΞΟΥΜΕ…!)

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ, PHOTO & VIDEO ΣΤΟ BLOG
http://www.iparho.blogspot.com